Σύνοψη
Ενώ η μικρασιατική εκστρατεία εξελίσσεται, ο επτάχρονος Εμίν Αλί ζει υπέροχα παιδικά χρόνια σε ένα παραθαλάσσιο χωριό ενός ελληνικού νησιού απέναντι από τα τουρκικά παράλια. Μουσουλμάνος, παιδί μεικτής οικογένειας, με Ελληνίδα μητέρα και Τούρκο πατέρα, νιώθει για πρώτη φορά το σκίρτημα της αγάπης για την Ελληνίδα γειτονοπούλα του, τη Δέσποινα. Η ζωή του θα ανατραπεί ξαφνικά με την ανταλλαγή των πληθυσμών μετά την καταστροφή του 1922. Ο Εμίν Αλί θα ξεκινήσει μια καινούρια ζωή με την οικογένειά του στο Αϊβαλί, όπου φτάνουν ξένοι ανάμεσα σε ξένους, χωρίς ποτέ να ξεχνά την Ελλάδα και τη Δέσποινα. Η μητέρα του Ελευθερία, αν και χριστιανή, για να μην κινδυνεύσει να χάσει την οικογένειά της, φορά παντού τη μαντίλα, ενώ ταυτόχρονα δίνει τον δικό της αγώνα για να κερδίσει την ελευθερία της, δίνοντας έτσι και υπόσταση στο όνομά της. Ο πατέρας του Χουσνού θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να κρατήσει την οικογένειά του ενωμένη, με τη θλίψη και τη νοσταλγία χαραγμένες όμως στα βάθη της ψυχής του.
Το Δέσποινα, μάτια μου είναι ένα μυθιστόρημα για μια τραυματική ιστορική στιγμή, μέσα από τα μάτια ενός παιδιού, που βιώνει όλες τις πτυχές της ανταλλαγής, του ξεριζωμού, του αβάσταχτου αποχωρισμού: αγάπη, φόβο, μίσος, λαχτάρα, προβλήματα ταυτότητας.
«Η Γιασεμίν Οζέκ, εγγονή ανταλλαγέντων και η ίδια, έχει μεταφέρει σε ένα πρωτότυπο, εξαιρετικά καλογραμμένο μυθιστόρημα τις συγκινητικές ιστορίες που άκουγε από μικρό παιδί». Χουριέτ