Για «Το άγαλμα που κρύωνε» του Χρήστου Μπουλώτη

25 χρόνια στις Εκδόσεις Πατάκη. Λατρεμένο.

…Πάνω απ’ το Αιγαίο πέταξε, στην πέρα, την αντιπέρα ακτή. Και πριν καλά καλά ροδίσει πάλι η αυγή, ήταν πάλι πίσω κρατώντας στο ράμφος του ένα κοχύλι άσπρο απ’ τις ακρογιαλιές της Τροίας. Κι ένα πουκάμισο μενεξεδί κρατούσε.
– Πώς να σ’ ευχαριστήσω, γαλάζιο πουλί; Ένα κοχύλι απ’ την πατρίδα μου! Ένα κοχύλι!…

Χρήστος Μπουλώτης, «Το άγαλμα που κρύωνε»

Ολοταχώς έρχεται η άνοιξη κι ας βαστάει ακόμα ο Μάρτης λίγα κρύα. Έχει τη ζέστα που χρειάζεται ν’ ανθίσει στεριά και θάλασσα, και τη δροσιά να μη μαραθούν τα μπουμπούκια, μα να δίνουν και να δίνουν πρασινίζοντας την Ελλάδα, πρασινίζοντας και την αντίπερα όχθη. Κοκκινίζουν οι φράουλες, οι κερασιές ανθισμένες, τα καρπούζια κοιμούνται ακόμα στα μποστάνια, μα με τον μαγικό τρόπο που τα γράφει ο Χρήστος Μπουλώτης είναι έτοιμα να σκορπίσουν το κρυστάλλινό τους κόκκινο, αν το θελήσει το προσφυγάκι μας.

Το καλοκαίρι έρχεται και κάπου εκεί, στο Εθνικό Μουσείο, στην αίθουσα με το ωραίο φως, στέκεται το προσφυγάκι. Και θαρρώ πως από τότε που μας φανέρωσε ο Χρήστος Μπουλώτης την ιστορία του δεν κρυώνει πια, τουλάχιστον δεν κρυώνει τόσο όσο κρύωνε, κρατά πιο τρυφερά το σκυλάκι, δε σφίγγει τόσο πολύ την κουκούλα και τη μικρή του κάπα.

Το προσφυγάκι από τη Νύσσα της Μικράς Ασίας που ήρθε κι αυτό άρον άρον στην Ελλάδα με τη μικρασιατική καταστροφή. Με το γραπτό του Χρήστου το πρωτογνώρισα. Τόσες φορές στο Εθνικό Μουσείο και ποτέ δεν είχα σταθεί. Διακριτικά, στη θεσούλα του περίμενε τα δώρα απ’ το γαλάζιο πουλί. Πού να ήξερα… Και σαν έμαθα, το πλησίαζα σιωπηρά, μην το τρομάξω. Ακούς την ανάσα του αν πας κοντά. Μόνο φρόντισε να είσαι μόνος, κι άλλος κανείς στην αίθουσα. Και να του κουβεντιάζεις λόγια της καρδιάς. Όλα από μέσα σου, σιωπηρά. Κι εκείνο θα σου απαντήσει από τον ίδιο δρόμο, τον μέσα δρόμο της καρδιάς. Και να είναι Μάρτης.

Και το γαλάζιο πουλί δώσ’ του και φέρνει στ’ αγοράκι τα μαρμάρινα κοχύλια από τους δυνατούς νοτιάδες που κουβαλούν τις βροχές. Τόσο δυνατοί, που στέλνουν τα κοχύλια από απέναντι και όχι μόνο αυτά. Του φέρνει κερασάκια λίγο άγουρα που κοκκινίζουν μόλις φτάνουν στο Μουσείο, τα πρώτα μούσμουλα, λαχταριστές κατακόκκινες τις φράουλες. Του ξετυλίγει τη σημαία εδώ από το σπιτικό μας που μοσχοβολάει γαζία και λουλουδάκια νεραντζιάς. Και ρωτάει ξανά και ξανά κελαηδιστά: «Μικρό αγόρι, αγοράκι, τι πεθυμάει η καρδούλα σου;».

Τι πεθυμάει το προσφυγάκι; Τι άλλο απ’ την πατρίδα του, τη χαμένη του πατρίδα. Και τη ζωγραφίζει μαζί με τον γιο του νυχτοφύλακα, τον Λάμπη, και λάμπει ο τόπος απ’ τις ζωγραφιές τους.

Ευγνωμοσύνη, δώρο μεγάλο να μου ανατεθούν οι εικόνες του βιβλίου. Εύχομαι να το αγκαλιάσουν πολλές γενιές ακόμα.

Λεζάντα φωτογραφιών:
Από την προσωπική συλλογή της δημιουργού, θραύσματα που ξέβρασε η θάλασσα και αποτέλεσαν έμπνευση για την εικονογράφηση του βιβλίου. Ίσως όπως τα δώρα που έφερνε στο αγόρι το γαλάζιο πουλί από την απέναντι όχθη...