Το γαλάζιο κύπελλο, Τόμικο Ινούι
Υπήρξε προσωπική επιλογή και πρόταση της Ζωρζ Σαρή που το μετέφρασε στα ελληνικά μέσω της γαλλικής μετάφρασης του ιαπωνικού πρωτοτύπου στις αρχές της δεκαετίας του ’70. Το γαλάζιο κύπελλο είχε ήδη κλείσει τότε μία δεκαετία κυκλοφορίας στην Ιαπωνία με αρχικό τίτλο Οι μικροί άνθρωποι του σπιτιού κάτω από το δέντρο και η συγγραφέας του Τόμικο Ινούι είχε κερδίσει με αυτό την ιαπωνική υποψηφιότητα για το βραβείο Άντερσεν το 1961.
Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου στην Ιαπωνία η οικογένεια Μοριγιάμα κρύβει και φροντίζει τους Μίλκυ, μια ξένη οικογένεια από τη Βρετανία. Η Ιαπωνία είναι σύμμαχος της ναζιστικής Γερμανίας, αλλά η ζωή των απλών Ιαπώνων είναι δύσκολη, ένας αγώνας για επιβίωση υπό το βάρος της συνεχούς αβεβαιότητας και του φόβου, με ελλείψεις σε βασικά αγαθά, αυστηρή λογοκρισία και ξενοφοβία. Το περιβάλλον είναι τόσο ρεαλιστικό όσο και ιστορικά ακριβές με μία μόνο (πολύ σημαντική) εξαίρεση: οι Μίλκυ δεν είναι συνηθισμένοι άνθρωποι· είναι κάτι μικροσκοπικοί άνθρωποι που ζουν σε ένα ράφι στη βιβλιοθήκη των Μοριγιάμα!
Φιγούρες δανεισμένες από το πολύ διάσημο βρετανικό βιβλίο The Borrowers της Mary Norton που έγινε και ταινία κινουμένων σχεδίων με τίτλο The Secret World of Arrietty, οι Μικροί Άνθρωποι προσδίδουν στο βιβλίο έναν αέρα μαγείας, μια αίσθηση φαντασιακού κάνοντάς το μοναδικό στο είδος του: μια τέλεια εκτελεσμένη ισορροπία ανάμεσα στο πραγματικό και το μαγικό, ανάμεσα στην ιστορία και τη φαντασία. Παράλληλα, η κεντρική ηρωίδα του, η Γιούρι, που φροντίζει με τεράστιο αίσθημα ευθύνης και δικαιοσύνης τη λιλιπούτεια οικογένεια γεμίζοντας κάθε πρωί το κύπελλό τους με το (δυσεύρετο και στους Ιάπωνες) γάλα, γίνεται ισχυρό πρότυπο αλληλεγγύης. Όχι γιατί υπερασπίζεται απλώς τους Μίλκυ, αλλά γιατί μέσα από αυτούς υπερασπίζεται τον Άνθρωπο υπό τις τρεις πιο ευάλωτες ιδιότητές του: αδύναμος, ξένος, διαφορετικός. Αυτά τα στοιχεία υπογραμμίζονται στον πρόλογο του βιβλίου που έγραψε η Μαρία Τοπάλη αναδεικνύοντας βασικές πτυχές του περιεχομένου του και προσφέροντας μια ουσιαστική εισαγωγή για τον αναγνώστη.
Κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Πατάκη το 2013 (πρώτη έκδοση από τις εκδ. Κέδρος) στην ίδια εκείνη μετάφραση της Ζωρζ Σαρή και από τότε το αντιπολεμικό και βαθιά ουμανιστικό Γαλάζιο Κύπελλο που η Γιούρι γέμιζε ανελλιπώς με γάλα για να μην πεινάσουν οι μικροσκοπικοί άνθρωποι επανέρχεται όλο και συχνότερα στο μυαλό μας, να μας θυμίζει τι είναι ανθρώπινο σε εποχές δύσκολες και πολεμικές όπως η δική μας.
