Εκπαιδευτικά βιβλία20 Δεκ 1900
ΒΙΒΛΙΑ ΚΑΙ ΕΛΠΙΔΕΣ
Τη σχολική χρονιά που αρχίζει σε λίγο οι μαθητές του δημοτικού και του γυμνασίου θα πιάσουν στα χέρια τους τα πολυσυζητημένα νέα σχολικά βιβλία και θα έρθουν σε επαφή με νέο εκπαιδευτικό υλικό (χάρτες, cd κτλ.) που θα υπάρχει διαθέσιμο στα σχολεία τους. Αν δούμε αυτό το γεγονός ως μια αλλαγή σε βιβλία, που πολλά από αυτά έχουν ζωή είκοσι και πλέον ετών στα σχολεία, δεν μπορούμε παρά να το χειροκροτήσουμε. Ας μην ξεχνάμε ότι σε όλο τον πολιτισμένο κόσμο τα σχολικά βιβλία αλλάζουν κάθε τέσσερα με πέντε χρόνια.
Αν παρακολουθήσουμε όμως την ιστορία πραγμάτωσης αυτού του γεγονότος, τότε θα έχουμε πολλές επιφυλάξεις, ιδίως αν κάνουμε τη σύγκριση με αντίστοιχες καταστάσεις σε άλλες χώρες.
Πώς έγιναν τα πράγματα; Το Μάιο του 2003 ξαφνικά προκηρύχθηκαν διαγωνισμοί για 400 τίτλους βιβλίων και εκπαιδευτικού υλικού με προοπτική σε δύο σχολικά έτη να αντικαταστήσουν τους αντίστοιχους παλιούς τίτλους. Έτσι, σε δύο χρόνια θα γινόταν αυτό που δεν είχε γίνει σε είκοσι. Αν προσθέσουμε εδώ τις διαδικασίες και της επιλογής (έλλειψη διαφάνειας και κινήτρων) και της μετέπειτα συνεργασίας με τα θεσπισμένα όργανα (επιτροπές αξιολόγησης, υπευθύνους του παιδαγωγικού ινστιτούτου), θα έχουμε συνολική εικόνα του πνεύματος που επεκράτησε: ένα συνεχές κυνηγητό του χρόνου, σχέσεις σύγκρουσης κάτω από το βάρος μιας επιβλέπουσας γραφειοκρατίας, έλλειψη συντονισμού σε επίπεδο τόσο διαμαθησιακό όσο και διαταξικό, με αποτέλεσμα κενά ύλης, αλληλοεπικαλύψεις, αντίθετες απόψεις για το ίδιο αντικείμενο. Και, το σημαντικότερο, έλειψε η επαφή με τη βάση των εκπαιδευτικών που καλείται την τελευταία στιγμή να ενημερωθεί για το τι έγινε όλα αυτά τα χρόνια. Η εικόνα αυτή είναι άλλη μία επιμέρους σκηνή του έργου που παίζεται χρόνια τώρα στην εκπαίδευση της χώρας μας. Ο άκρατος συγκεντρωτισμός, που στηρίζεται κάθε φορά στις επικρατούσες με κάθε μέσο αυθεντίες.
Μετά από όλα αυτά ήταν επόμενο να περιμένουμε τις ανησυχίες και την αναταραχή που επικρατεί μεταξύ των εκπαιδευτικών. Και το χειρότερο είναι η μηδενιστική κριτική που εκφράζεται σε τέτοιες περιπτώσεις. Κατά τη γνώμη μου το να καταστρέψουμε κι αυτό το λίγο ή περισσότερο που βγήκε μέσα από τις τόσο αντίξοες συνθήκες είναι σαν να τρώμε τις σάρκες μας. Γιατί είναι αλήθεια ότι, παρά τα παραπάνω προβλήματα, μερικές δυνάμεις αναλώθηκαν με αυτοθυσία για να επιτευχθεί ό,τι καλύτερο επέτρεπαν οι παραπάνω δυσκολίες (νέες μέθοδοι, καινούριες γνώσεις, καλύτερη παρουσίαση), άσχετο αν θα είχαμε καλύτερα αποτελέσματα σε καλύτερες συνθήκες.
Προσωπικά θεωρώ υποχρέωση της ελληνικής κοινωνίας να εκμεταλλευθεί το έργο αυτό με τον καλύτερο τρόπο. Ακόμα και με μια καλόπιστη κριτική που θα απέβλεπε στη βελτίωσή του. Πρέπει βέβαια να αναγνωρίσω ότι τη στιγμή αυτή το βάρος πέφτει στις πλάτες των εκπαιδευτικών. Αυτοί που πραγματικά αγνοήθηκαν θα πρέπει τώρα να δείξουν την ανωτερότητα να καλύψουν τα κενά της ηγεσίας που είναι υπεύθυνη για την κακή διαχείριση. Οι εκπαιδευτικοί το οφείλουν αυτό στον εαυτό τους, στους μαθητές τους, σε όλους εμάς.
.JPG)
