Σύνοψη
Η μητέρα του δεκατριάχρονου Κόνορ πεθαίνει από καρκίνο. Ο Κόνορ προσποιείται πως αυτό δε συμβαίνει, πως η μητέρα του θα γίνει καλύτερα. Την ίδια στιγμή, η μητέρα του σιγοντάρει αυτό το ψέμα. Ένα βράδυ όμως, στο παράθυρο του Κόνορ εμφανίζεται ένα τέρας – όχι όμως το τέρας του εφιάλτη που βλέπει σχεδόν κάθε βράδυ από τότε που ξεκίνησε η μητέρα του τις χημειοθεραπείες. Το τέρας στον κήπο είναι διαφορετικό. Είναι ένα πελώριο έλατο που περπατά, αρχέγονο και άγριο, που ζητά από τον Κόνορ το πιο επικίνδυνο πράγμα στον κόσμο: την αλήθεια. Και του υπόσχεται ότι θα ξανάρθει για να του πει τρεις ιστορίες, μόνο που μετά θα πρέπει να του πει κι ο Κόνορ τη δική του.
Το επόμενο πρωί, ο Κόνορ θεωρεί πως όλα αυτά ήταν ένα όνειρο. Τον βλέπουμε να πηγαίνει στο σχολείο, όπου πέφτει θύμα εκφοβισμού και τραμπουκισμού, βλέπουμε τον θυμό και τη σιωπή του. Και έτσι μας δημιουργείται η αίσθηση πως ο Κόνορ κρύβει κάποιο τρομερό μυστικό που γεννά μέσα του την επιθυμία της τιμωρίας.
Καθώς η υγεία της μητέρας του Κόνορ χειροτερεύει, το δέντρο τον επισκέπτεται ξανά και ξανά. Και κάθε φορά τού λέει και μια ιστορία που είναι πάντα διφορούμενη, σχετικά με το πόσο περίπλοκοι είναι οι άνθρωποι. Έτσι έχουμε μια ιστορία με έναν καλό πρίγκιπα που διαπράττει έγκλημα για να σώσει τη χώρα του, μια άλλη με έναν εφημέριο που εξαιτίας του πεθαίνουν οι κόρες του επειδή ο ίδιος σκέφτεται το σωστό αλλά κάνει το λάθος, και μια τρίτη για έναν αόρατο άνθρωπο που ήθελε όσο τίποτε να τον βλέπουν οι άλλοι, κι όμως ένιωσε ακόμα μεγαλύτερη μοναξιά όταν οι άνθρωποι άρχισαν να τον προσέχουν.
Όλες αυτές οι ιστορίες διαπλέκονται με την κανονική ζωή του Κόνορ. Όταν το δέντρο δείχνει στον Κόνορ πώς τιμώρησε τον εφημέριο καταστρέφοντας το σπίτι του, ο Κόνορ, χωρίς να το συνειδητοποιεί, καταστρέφει το σαλόνι της γιαγιάς του μέσα σε μια έκρηξη τυφλής οργής, ενώ μεταμορφώνεται ο ίδιος στον αόρατο άνθρωπο που θέλει να είναι ορατός, όταν σπάει στο ξύλο τον τραμπούκο συμμαθητή του επειδή του έκανε το χειρότερο δυνατό: τον αγνόησε.
Το βιβλίο τελειώνει με τον Κόνορ να λέει τελικά την ιστορία του, αντιμετωπίζοντας έτσι το αληθινό τέρας – την αλήθεια. Πρόκειται για τον εφιάλτη που βλέπει κάθε νύχτα, εκείνον όπου η μητέρα του πέφτει στον γκρεμό. Ο Κόνορ τη σώζει αρπάζοντάς την από τον καρπό. Η μητέρα του τον ικετεύει να μην την αφήσει, αλλά ο Κόνορ χαλαρώνει τη λαβή του, παρόλο που θα μπορούσε ίσως να την κρατήσει και παραπάνω. Αυτή είναι η αλήθεια που κατατρώει τον Κόνορ: Θέλει να τελειώσει ο πόνος και της μητέρας του και ο δικός του. Θέλει η μητέρα του να φύγει.
Το δέντρο τότε εξαφανίζεται και ο Κόνορ σπεύδει στο νοσοκομείο για να αποχαιρετήσει τη μητέρα του. Με τον θάνατό της ξεκινά και η επούλωση των πληγών του.
Το βιβλίο βασίζεται στην ιδέα της τιμημένης με το Carnegie Medal Σιόμπαν Ντάουντ, που εξαιτίας του πρόωρου θανάτου της από καρκίνο, στα 47 της, δεν κατάφερε ποτέ να τη μετατρέψει η ίδια σε βιβλίο. Πατώντας πάνω στους δικούς της χαρακτήρες και στις ιδέες της, ο Πάτρικ Νες πλέκει μια πανέμορφη, σκοτεινή, πολυσήμαντη και απόλυτα συγκινητική ιστορία σχετικά με τον θάνατο, την περιπλοκότητα των ανθρώπων και τη δύναμη της αφήγησης. Όσο για τα ασπρόμαυρα εικαστικά που κοσμούν την έκδοση, κόβουν την ανάσα, συνεισφέροντας τα μέγιστα στη γοητεία του βιβλίου.
Βραβεία
Το βιβλίο έχει βραβευτεί με τα δύο σημαντικότερα βραβεία για παιδικά – εφηβικά βιβλία στη Μεγάλη Βρετανία (το Carnegie Medal για το κείμενο του Νες και το Greenaway Medal για τις εικόνες του Κέι), κάτι που δεν έχει ξανασυμβεί στην ιστορία. Επίσης, βραβεύτηκε με το σημαντικότερο γερμανικό βραβείο Jugendliteraturpreis. Έχει μεταφραστεί σε 19 χώρες.