Σύνοψη
Μια δυνατή, ποιητική και γλυκόπικρη ιστορία για την επιμονή, την πίστη, την περιπλάνηση, την αλήθεια, την ελευθερία, την ανεξιθρησκία, τον σεβασμό στη διαφορετικότητα, στον εαυτό, στην τέχνη.
Μια ιστορία που μας μαθαίνει χωρίς να μας διδάσκει πως δεν έχει σημασία ποιος φτιάχνει κάτι, από ποια χώρα έρχεται αυτός και σε ποιο θεό πιστεύει. Άμα έχει ψυχή, όλοι πρέπει να το βλέπουν, να το χαίρονται και να το σέβονται.
Η ιστορία έχει μάτια και βλέπει. Μάτια από ψηφίδες, μάτια από λέξεις, μάτια από σοφία αιώνων.
Το βιβλίο της Φωτεινής Φραγκούλη μιλάει κατευθείαν στην καρδιά και μας παρασύρει να δούμε τη μέσα και την έξω ομορφιά του κόσμου.
Σύντομη περίληψη:
Μέσα σε μια νύχτα τρομερή, ο Άχμετ χάνει τη σκέπη του, χάνει τον πατέρα του. Πρέπει τώρα ν’ αφήσει το σχολείο και να πάρει τη θέση του στη δουλειά, να γίνει χτίστης. Κι ας τον καμαρώνουν όλοι που ήταν να γίνει δάσκαλος, τόσο καλός μαθητής που είναι. Πήραν με τον θείο του λοιπόν να σοβαντίζουν την εκκλησιά. Μα από μέσα. Τα πρόσωπα των αγίων, τις ζωγραφιές στους τοίχους, τ’ αριστουργήματα. Ο Άχμετ πρέπει να κρύψει το ωραίο. Πώς να το κάνει αυτό;
Εκτενής περίληψη:
Ο Άχμετ, από μικρό αγόρι γίνεται το στήριγμα της οικογένειας, ο άντρας του σπιτιού, όταν χάνει τον αγαπημένο του πατέρα.
Αναγκάζεται να εγκαταλείψει το σχολείο, που του αρέσει τόσο, και να μάθει τη δουλειά του πατέρα του, που ήταν χτίστης. Πρέπει να θρέψει τις αδερφές και τη μάνα του. Πώς να τα καταφέρει τόσο μικρό αγόρι που είναι. Φτάνει μόνη της η δύναμη της ψυχής; Φτάνει και παραφτάνει.
Ο Άχμετ νιώθει τον πατέρα του από ψηλά να τον καθοδηγεί. Βλέπει την καλοσύνη του στα μάτια των αγίων, στην εκκλησιά όπου δουλεύει με τον θείο του. Αισθάνεται την αγάπη του πατέρα του στα μάτια τους. Όταν έρχεται η ώρα να σκεπαστούν τα πρόσωπα των αγίων στους τοίχους, ο Άχμετ παρακαλεί να αφήσουν τα μάτια τους ξεσκέπαστα, στο φως, όπως τ’ αφήνουν οι γυναίκες τους όταν φοράνε τις μαντίλες. Με την αγάπη και την επιμονή του καταφέρνει να μείνουν ξέσκεπα μόνο ένα ματσάκι με λουλούδια και το χέρι που το κράταγε.
Ο Άχμετ μεγαλώνει. Δεν είναι πια ένα αγόρι φοβισμένο, μα σχεδόν άντρας. Στα δεκαέξι του αποφασίζει να γίνει ναυτικός. Σ’ ένα απ’ τα ταξίδια του, το πλοίο πιάνει λιμάνι στη Ραβέννα. Σε μια απ’ τις περιπλανήσεις του στην πόλη, οδηγείται σ’ έναν ναό γεμάτο με ψηφιδωτά, ξέσκεπα, ελεύθερα, που ο κόσμος μπορεί να τα θαυμάσει. Η συγκίνηση του Άχμετ τον φέρνει κοντά στον σινιόρ Ρανιέρι, καλλιτέχνη και τεχνίτη του ψηφιδωτού.
Ο σινιόρ Ρανιέρι τού μαθαίνει την τέχνη του ψηφιδωτού κι ο Άχμετ, που νιώθει πως βρήκε τον σκοπό του στον κόσμο και τη ζωή, μένει εκεί για να δουλέψει με τους υπόλοιπους τεχνίτες.
Μια μέρα παίρνει μερικά περισσευούμενα πηχάκια, φτιάχνει ένα παραλληλόγραμμο, ζωγραφίζει μέσα τα μάτια του πατέρα και της μάνας του, των αδερφών του, την Πόλη, κι όλα τα παιδικά του χρόνια, που εμφανίζονται αργά, ψηφίδα την ψηφίδα.
Έπειτα από πέντε χρόνια επιστρέφει στην πατρίδα και συνεχίζει τα έργα του. Ο Άχμετ, ευτυχισμένος πια στον τόπο του, έχοντας πραγματοποιήσει τα όνειρά του, γίνεται πατέρας κι ύστερα παππούς.
Ένα βιβλίο για παιδιά από 7 ετών, αλλά και για αναγνώστες κάθε ηλικίας.
«Είναι μια από τις πιο τρυφερά σκληρές και ρεαλιστικές ιστορίες που διάβασα ποτέ. [...] Χαϊδεύει η συγγραφέας τις λέξεις με τρυφερότητα σα να σκουπίζει το δάκρυ από το μάγουλο των Φέλιξ όλης της γης. [...] Είναι η συνολική προσέγγιση που έχει κάνει [η Ίρις Σαμαρτζή] στην ιστορία του “Παλιόπαιδου” που καθιστά την εικονογράφησή της ένα ξεχωριστό έργο μέσα σε ένα άλλο.»
Απόστολος Πάππος, elniplex.com
https://www.elniplex.com/το-παλιόπαιδο-δαρλάση-αγγελική
«Το παλιόπαιδο είναι μια ιστορία που θα εισάγει τα παιδιά, μέσω του παραδείγματος του μικρού Φελίξ και του επιτυχημένου μουσικού πειράματος El Sistema, στην προβληματική για τη δύναμη της τέχνης και τη σημασία των ευκαιριών που πρέπει να δίνονται στον καθένα και ιδίως σε όσους μοιάζει να μην έχουν καμιά ελπίδα να αλλάξουν και να ξεφύγουν από τον δρόμο της μιζέριας και του λάθους.»
Ελένη Κορόβηλα, bookpress.gr
https://018.bookpress.gr/ena-vivlio-gia-paidia/4720-2015-05-15-10-48-30
«Μπορεί ένα όπλο να δώσει τη θέση του σε ένα βιολί; Ναι, μπορεί. Αρκεί να έχει πίστη κανείς. Και να μη σταματά να ονειρεύεται, ακόμα κι αν τα όνειρά του είναι όνειρα καλοκαιρινής νυχτός. Όταν ένα παιδί επιλέγει να παίζει βιολί, δεν μπορεί με τίποτα στον κόσμο να είναι παλιόπαιδο. Η Τέχνη μπορεί να είναι λυτρωτική, ψυχοθεραπευτική ή ακόμα και να σώσει ζωές.»
Ασημίνα Ξηρογιάννη, diastixo.gr
https://diastixo.gr/kritikes/paidika/3518-to-paliopaido
«Ένα παιδί με ένα βιολί είναι πλούσιο;
Σύμφωνα με τον Abreu τον ιδρυτή του El Sistema είναι. Το πιστεύω κι εγώ. Σε συνέχεια της προηγούμενης ερώτησης, ένα παιδί που έχει ένα βιολί, έχει κατ’ αρχήν κάτι για οποίο μαθαίνει να είναι υπεύθυνο. Μέσω της μουσικής καλλιεργείται και δυναμώνει εσωτερικά, ψυχικά και πνευματικά κάθε μέρα όλο και περισσότερο.
Τελικά φτώχεια είναι η έλλειψη ταυτότητας;
Φυσικά είναι και η έλλειψη ταυτότητας. Το να αισθάνεσαι κανένας, μόνο και μόνο επειδή είσαι φτωχός, μόνο και μόνο επειδή δεν μπορείς να έχεις τις ίδιες ευκαιρίες ανεξαρτήτως των ικανοτήτων σου σίγουρα καταρρακώνει την ψυχολογία κάθε ανθρώπου, πόσω μάλλον ενός παιδιού. Είναι σα να μην υπάρχεις. Πώς λοιπόν κάποιος που δεν υπάρχει να μπορεί να κάνει κάτι; Από τη στιγμή που ακυρώνεται η, ξεχωριστή, ύπαρξή σου, η ταμπέλα «φτωχός» αντικαθιστά τη μοναδική ταυτότητά σου ως μοναδικού ανθρώπου, σε στιγματίζει κι επιλέγει αντί για σένα τον προσδιορισμό σου στην κοινωνία.»
Από συνέντευξη της Αγγελικής Δαρλάση στον Γιώργο Κιούση, presspublica.gr
Επιστροφή
