1) Σχετικά με τα οικονομικά θέματα και τη διακύμανση των τιμών.

Με την ενιαία τιμή δεν καταργείται ο ανταγωνισμός και η ελεύθερη οικονομία.

Ανταγωνισμός υπάρχει ανάμεσα στους εκδότες, οι οποίοι προσπαθούν να έχουν το καλύτερο και φθηνότερο βιβλίο. Επίσης στην ενιαία τιμή δεν υπάγονται όλα τα βιβλία, αλλά μόνο αυτά που ανατυπώνονται συνεχώς. Και ακόμα η ενιαία τιμή δεν ισχύει για πωλήσεις στο Δημόσιο και σε διάφορους οργανισμούς.

Εάν καταργηθεί η ενιαία τιμή, θα υπάρξει ή το καθεστώς προτεινόμενης τιμής από τον εκδότη ή ένα καθεστώς χωρίς προτεινόμενη τιμή, παρά μόνο με τη χονδρική τιμή προς τους λιανοπωλητές. Και στις δύο περιπτώσεις δεν θα υπάρχει καμία θεσπισμένη τιμή την οποία κάποιος θα πρέπει να σέβεται. Εάν υπάρχει προτεινόμενη τιμή στο βιβλίο, ιδιαίτερα οι μεγάλες αλυσίδες θα πιέζουν ασφυκτικά τους εκδότες για μεγαλύτερες εκπτώσεις, προκειμένου να έχουν τη δυνατότητα να μετακυλίσουν την έκπτωση αυτή προς το κοινό. Ο εκδότης, αναγκαζόμενος να υποχωρήσει, δεν θα έχει άλλη λύση από το να φουσκώνει τις προτεινόμενες λιανικές τιμές. Σε αυτή την περίπτωση ο κάθε μεταπωλητής θα έχει τη δυνατότητα να παρουσιάζει μια ψεύτικη λιανική τιμή πιο αυξημένη από την προτεινόμενη λιανική τιμή του εκδότη και πάνω σε αυτή να κάνει μια μεγάλη δήθεν έκπτωση παραπλανώντας το κοινό. Αυτό το διαπιστώναμε παλιότερα, προ της καθιέρωσης της ενιαίας τιμής, όταν παραλαμβάναμε επιστρεφόμενα βιβλία. Υπήρχαν χαρακτηριστικές περιπτώσεις, όπως η εξής: σε ένα βιβλίο το οποίο εμείς ως εκδότες προτείναμε τιμή π.χ. 10 ευρώ, ο λιανοπωλητής ανέγραφε επί του αντιτύπου λιανική τιμή 20 ευρώ και επ’ αυτής της τιμής έκανε τη «μεγάλη» έκπτωση των 5 ευρώ (25%), πουλώντας κατ’ ουσίαν το βιβλίο 50% παραπάνω από την προτεινόμενη λιανική τιμή του εκδότη.

Εάν πάλι δεν υπάρχει προτεινόμενη τιμή, αλλά μόνο χονδρική, τότε κάθε λιανοπωλητής θα έχει τη δυνατότητα για ένα νέο βιβλίο να ορίσει για την πρώτη εβδομάδα μια πολύ μεγάλη τιμή και την επόμενη εβδομάδα να κάνει μια δήθεν έκπτωση 50%-60%, παραπλανώντας πάλι τον καταναλωτή.

Το καθεστώς αυτό, όπως θα φανεί από τα παρακάτω, ευνοεί τις μεγάλες επιχειρήσεις και την κυκλοφορία των μπεστ σέλερ, τα περισσότερα από τα οποία είναι ξενόφερτα, είτε εισαγόμενα είτε με δικαιώματα προς ξένους εκδοτικούς οίκους και συγγραφείς. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την εξαγωγή συναλλάγματος στο εξωτερικό, κάτι που επιβαρύνει το εμπορικό ισοζύγιο της χώρας.

Το αποτέλεσμα, όπως θα φανεί παρακάτω, είναι η εξαφάνιση των μικρών βιβλιοπωλείων, αλλά και μεγάλων αλυσίδων ή εκδοτών. Αυτό θα χειροτερέψει την ήδη ζοφερή κατάσταση στον χώρο του βιβλίου (ας αναφέρουμε το κλείσιμο των Ελληνικών Γραμμάτων, τη συρρίκνωση του Ελευθερουδάκη, τους ισολογισμούς με μεγάλες ζημίες στις μεγάλες αλυσίδες, το κλείσιμο πολλών βιβλιοπωλείων, την αθέτηση πληρωμών κάποιων επιχειρήσεων –διαμαρτυρημένα γραμμάτια και επιταγές--, απολύσεις εργαζόμενων).

Χαρακτηριστικό σχετικά με τα παραπάνω είναι ότι μετά την καθιέρωση της ενιαίας τιμής οι αυξήσεις στις τιμές των βιβλίων συγκρατήθηκαν κάτω από τον δείκτη του πληθωρισμού.

2) Σχετικά με τα θέματα που αφορούν τον πολιτισμό.

Η ενιαία τιμή ξεκίνησε από τη Γαλλία με τις πρωτοβουλίες του υπουργού πολιτισμού Jacques Lang. Στόχος ήταν να στηριχθεί το καλό και ποιοτικό βιβλίο και ο πλουραλισμός στη μόρφωση και στην ενημέρωση, ο οποίος θίγεται από την επικράτηση της κουλτούρας των μπεστ σέλερ εμπορικών βιβλίων, τα οποία στην Ελλάδα είναι σε μεγάλο βαθμό ξένης προέλευσης.

Είναι κατανοητό ότι ο εκδότης αναγκάζεται να υποχωρεί στις πιέσεις για μεγάλες εκπτώσεις που δέχεται από τις μεγάλες επιχειρήσεις. Οι μεγάλες όμως επιχειρήσεις κατά κανόνα στρέφουν το ενδιαφέρον τους στα βιβλία μπεστ σέλερ, αυτά προβάλλουν, αυτά προωθούν. Αυτές οι επιχειρήσεις, με τη δυνατότητα να διαφημίζουν έντονα τις δήθεν εκπτώσεις, κερδίζουν το κοινό, το αποσπούν από τα μικρά βιβλιοπωλεία. Τα μικρά όμως και συνοικιακά βιβλιοπωλεία είναι αυτά που έρχονται σε επαφή με το κοινό, που προσπαθούν να έχουν ενημέρωση (οι βιβλιοπώλες είναι άνθρωποι των γραμμάτων), έχουν προσωπικές εκτιμήσεις για το καλό βιβλίο, είναι έτοιμοι να παραγγείλουν για τους πελάτες τους τα πιο δύσκολα-σπάνια βιβλία. Αυτά τα βιβλιοπωλεία σε μεγάλο βαθμό στηρίζουν την κυκλοφορία των μη εμπορικών βιβλίων. Εάν κλείσουν αυτοί οι βιβλιοπώλες ή εάν αδιαφορήσουν για το βιβλίο και γεμίσουν τα καταστήματά τους με αλλά είδη (χαρτικά –παιχνίδια), τότε τα δύσκολα βιβλία θα έχουν ελάχιστη κίνηση ή και μηδενική, με αποτέλεσμα ο εκδότης να σταματήσει πια να εκδίδει τέτοιου είδους βιβλία. Με τέτοια όμως κατάσταση πέφτει το πολιτιστικό και μορφωτικό επίπεδο του ελληνικού λαού. Είναι αυτό που θέλουμε τελικά; Το μόνο που μας νοιάζει είναι να δείξουμε ότι είμαστε «ανοιχτόμυαλοι, μοντέρνοι, νεοφιλελεύθεροι» ή θέλουμε να δούμε πραγματικά τα προβλήματα πολιτισμού και παιδείας του ελληνικού λαού. Μήπως ξεχάσαμε ότι ακόμα και η οικονομική κρίση που περνάμε αυτά τα χρόνια είναι βασικά κρίση πολιτισμού και παιδείας;

Αυτούς ιδιαίτερα οι οποίοι υποστηρίζουν τέτοιου είδους απόψεις που οδηγούν στην κατάργηση της ενιαίας τιμής τούς παραπέμπουμε στους Γάλλους, Γερμανούς, Ιταλούς, Ισπανούς, Δανούς, Ολλανδούς, Πορτογάλους, Αυστριακούς, Βέλγους, Ιάπωνες, Μεξικάνους, Αργεντινούς, Νοτιοκορεάτες, Νορβηγούς, Ούγγρους, Σλοβένους και Λουξεμβούργιους, οι οποίοι έχουν υιοθετήσει στη χώρα τους την ενιαία τιμή.

Είναι άραγε τόσο κουτοί και αδιάφοροι για τα οικονομικά αυτοί οι λαοί ή μήπως είναι πραγματικά σοβαροί, ώστε να καταλαβαίνουν ότι η παιδεία και ο πολιτισμός είναι αυτά που εξασφαλίζουν τη συνοχή μιας κοινωνίας και την ανάπτυξή της σε όλα τα επίπεδα;