Η Χριστίνα Θεοδωροπούλου είναι η νικήτρια του 3ου βραβείου ΛΕΑ Λογοτεχνικής Μετάφρασης
Η Κριτική Επιτροπή για το 3ο Βραβείο ΛΕΑ Λογοτεχνικής Μετάφρασης, κατά πλειοψηφία, απένειμε το Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης ΛΕΑ για το έτος 2023 στην Χριστίνα Θεοδωροπούλου για τη μετάφραση του βιβλίου Εξαίσιο πτώμα, της Αργεντινής συγγραφέως Αγκουστίνα Μπαστερρίκα που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πατάκη.
Ακολουθεί το σκεπτικό της επιτροπής:
"Το Εξαίσιο πτώμα έχει άμεση σχέση με τον σύγχρονο προβληματισμό για την ανεξέλεγκτη μετάδοση θανατηφόρων ιών, τη διατροφή και την ανησυχία για το μέλλον και φέρει στο επίκεντρο την θέση του ανθρώπου σε αυτό. Όμως, αντί να ακολουθήσει κάτι αναμενόμενο, κινείται προς την κατεύθυνση μιας οριακής επιστημονικής φαντασίας, η οποία δεν χρησιμοποιεί πλέον εργαλεία τεχνολογίας, αλλά σφαγείου, σε ένα κείμενο με πυκνή δομή, ακριβή γλώσσα και σύντομες, κοφτές φράσεις.
Η βασική μεταφραστική δυσκολία του εν λόγω έργου δεν έγκειται στη γλώσσα αυτή καθ’ εαυτήν ή στις επί μέρους λέξεις/φράσεις, όσο στη συνολική σύλληψη της εικόνας που περιγράφεται και στη συνακόλουθη κατάδυση της μεταφράστριας σε ένα δυστοπικό, εφιαλτικό σύμπαν "ανθρώπινου σφαγείου - βυρσοδεψείου", το οποίο καλείται να αποδώσει. Η ουδέτερη "θερμοκρασία" του έργου, που δρα βραδυφλεγώς, οδηγεί εξελικτικά σε μια κλιμακούμενη δυσοίωνη ατμόσφαιρα, την οποία η μεταφράστρια παρακολουθεί και αποδίδει με συνέπεια, επιτυγχάνοντας το ίδιο αποτέλεσμα με το πρωτότυπο.
Η μετάφραση της Χριστίνας Θεοδωροπούλου είναι πιστή στο πρωτότυπο με τον καλύτερο δυνατό τρόπο: το κατανοεί σε βάθος και το σέβεται (σε επίπεδο λεξιλογίου, στίξης και ρηματικών χρόνων), οι δε ανεπαίσθητες όσο και απαραίτητες αλλαγές ή μετατοπίσεις σε σχέση με αυτό συντείνουν σταθερά στην ανάδειξή του, με αποτέλεσμα ένα πολύ ικανοποιητικό μετάφρασμα. Η γλώσσα που χρησιμοποιεί είναι επίσης αυτή που ενδείκνυται για το πρωτότυπο: ενιαία, μετρημένη, χωρίς ακροβασίες, με ένθεση επεξηγήσεων μόνον όταν είναι απαραίτητο και με τον πλέον διακριτικό τρόπο. Εμπνευσμένα, στο πρωτότυπο, και εξαιρετικά ως απόδοση, τα περιγραφόμενα όνειρα. Υποδειγματική η επιλογή και η έκταση των σημειώσεων της μεταφράστριας".
Το βραβείο ΛΕΑ Λογοτεχνικής Μετάφρασης απονέμεται στον μεταφραστή, στη μεταφράστρια ή στη μεταφραστική ομάδα που έχει πραγματοποιήσει κατά το αμέσως προηγούμενο, σύμφωνα με την ημερομηνία έκδοσης του έργου, ημερολογιακό έτος, την καλύτερη πρώτη μετάφραση ή νέα μετάφραση ενός λογοτεχνικού έργου με γλώσσα πρωτοτύπου είτε τα ισπανικά, είτε τα πορτογαλικά, είτε τα καταλανικά.
H Χριστίνα Θεοδωροπούλου για το βιβλίο:
Στη μετα-νεωτερική εποχή μας η έκπληξη σπανίζει, αν δεν έχει ήδη οριστικά χαθεί. Όλα έχουν ειπωθεί, τα ταμπού έχουν καταρρεύσει, οι μύθοι έχουν απομυθοποιηθεί, ο κόσμος όλος έχει στερηθεί κάθε ιερότητα. Φαίνεται όντως σαν τίποτε να μην μπορεί να σοκάρει τον σημερινό άνθρωπο. Ακόμα και η άρτια οργανωμένη βιομηχανική-κανιβαλική κοινωνία που οραματίστηκε με περισσή δεξιότητα η Αγκουστίνα Μπαστερρίκα είναι πλέον αμφίβολο ότι θα προσληφθεί από τους σύγχρονούς μας ως ένας δυστοπικός εφιάλτης και όχι ως μια πειστική αναγκαία και απολαυστική/γευστική πρόταση για το μέλλον της ανθρώπινης επιβίωσης. Το αίσθημα πως και εμείς είμαστε απλά φυσικά αντικείμενα είναι κυρίαρχο από πολύ καιρό κάνοντας δυνατή την αποδοχή οποιασδήποτε ανίερης στάσης και συμπεριφοράς απέναντι στο σώμα.
Η κριτική επιτροπή για το 3ο Βραβείο ΛΕΑ Λογοτεχνικής Μετάφρασης αποτελείται από πέντε μέλη: Τον Κώστα Αθανασίου, τον Άθωνα Δημουλά, την Ιφιγένεια Ντούμη, την Μελίνα Παναγιωτίδου και τον Βαγγέλη Χατζηβασιλείου.
